Η αληθινή ζωή είναι εκεί έξω... (μέρος α')

Είναι αναμφίβολα αυτοί οι ραγδαίοι ρυθμοί της εποχής μας που δεν αφήνουν χώρο και χρόνο στους περισσότερους από εμάς να δεχτούμε τις πηγαίες χαρές της ζωής. Ο ελεύθερος χρόνος τείνει να γίνει πολυτέλεια για αρκετούς ανθρώπους γύρω μας, πολύ περισσότερους απ' ότι στο πολύ πρόσφατο παρελθόν. Σε πλείστες των περιπτώσεων, έχει ενσωματωθεί πλήρως στην καθημερινότητα, ενώ, όπου υπάρχει, είναι σίγουρα διαφορετικός ο τρόπος με τον οποίο αξιοποιείται, σε σχέση με κάποια χρόνια πριν. Όλες οι αλλαγές, έγιναν μόλις μέσα σε δέκα με δεκαπέντε χρόνια, ένα χρονικό διάστημα αρκετά μικρό για το μέγεθος των αλλαγών, ειδικά αν εστιάσουμε στη βαρύτητά τους. Η οικονομική κρίση οπωσδήποτε έχει επηρεάσει τις συνήθειές μας και την καθημερινότητά μας, βάζοντάς την σε πιο ασφυκτικά πλαίσια, όμως δεν είναι μονάχα αυτή. Είναι η εποχή που, στη σκιά των οικονομικών δυσκολιών, αποθεώνονται ο υπερκαταναλωτισμός, ο εργατισμός και το εφήμερο ως στάσεις ζωής, όλα τρέχουν γύρω μας και προσπαθούμε κάτι να αρπάξουμε από αυτά, ο ημερήσιος χρόνος λειτουργεί ως μαθηματική σταθερά και εναγωνίως ψάχνουμε σε κάθε τι να βάλουμε και ένα χρονοδιάγραμμα. Πόσες φορές δεν ακούσαμε κάποιον να λέει δίπλα μας "δε μου φτάνει η μέρα, έχω τόσα πολλά να κάνω...". Κι όμως, αρκετές από τις ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί είναι απολύτως πλασματικές. Έρευνες έχουν καταδείξει ότι ο ελεύθερος χρόνος έχει μειωθεί κατά 40% απ' ότι την περασμένη εικοσαετία. Το ποσοστό γίνεται ακόμα μεγαλύτερο όταν - και αυτό είναι ένα πολύ ανησυχητικό στοιχείο - γίνεται λόγος για τα παιδιά.

Η σημασία του ελεύθερου χρόνου και του αδόμητου παιχνιδιού είναι πολύ σημαντική για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα, την κοινωνική και τη γνωστική εξέλιξη των παιδιών και δυστυχώς έχει επισκιαστεί στις μέρες μας από το σχολείο, τη μελέτη και τις οργανωμένες δραστηριότητες. Η ασφυκτική διαχείριση του χρόνου, υπό το φόβο της ανασφάλειας σε ό,τι αφορά τη διαχείριση από την πλευρά των γονέων, επιδρά καταλυτικά στην ίδια την ψυχοσύνθεση του παιδιού και του στερεί τη δυνατότητα να χαρεί κάποια πράγματα που αργότερα λόγω ηλικίας θα τα έχει απωλέσει παντελώς. Ο χρόνος μας, και πολύ περισσότερο των μικρών παιδιών, δε θα έπρεπε να υποδεικνύεται και να ορίζεται από τους άλλους, πόσο μάλλον όταν κάτι τέτοιο δεν αφήνει κανένα περιθώριο για αντίστοιχο απρογραμμάτιστο χρόνο, που είναι και το ζητούμενο. Οι μη προσχεδιασμένες δραστηριότητες κοινωνικοποιούν πολύ πιο εύκολα το παιδί, του αφήνουν το ελεύθερο περιθώριο να αναπτυχθεί μόνο του, σε περιβάλλον που το ίδιο θα επιλέξει και να έχει το χρόνο και το χώρο που θα καθορίσει το ίδιο για την ανάπτυξή του αυτή.

(συνεχίζεται)

Κώστας Κ.